Cierpisz na nawracające bóle brzucha, zaparcia lub biegunkę? Mimo wielu wizyt u specjalistów, wciąż zmagasz się z nieprzyjemnymi dolegliwościami układu pokarmowego, przez co gwałtownie pogarsza się jakość twojego życia? Sprawcą całego zamieszania może być  zespół jelita drażliwego, który dotyka coraz większą część populacji. Dlaczego tak trudno postawić właściwą diagnozę, kto jest w grupie ryzyka i jak wygląda leczenie wyjaśnia Konrad Lewandowski, lekarz pracujący w Klinice Chorób Wewnętrznych i Gastroenterologii z Pododdziałem Leczenia Nieswoistych Chorób Zapalnych Jelit w Centralnym Szpitalu Klinicznym MSWiA w Warszawie.

Dziś na dolegliwości układu pokarmowego skarży się coraz więcej osób, które często latami próbują poznać przyczynę swoich problemów. Szacuje się, że aż 1/5 populacji ludzkiej cierpi na zespół jelita drażliwego. Czym tak naprawdę jest to schorzenie i dlaczego tak trudno postawić jednoznaczną diagnozę wyjaśnia lek. Konrad Lewandowski z Klinki Chorób Wewnętrznych i Gastroenterologii  z Pododdziałem Leczenia Nieswoistych Chorób Zapalnych Jelit w Centralnym Szpitalu Klinicznym MSWiA w Warszawie :

„Zespół jelita drażliwego polega na niewłaściwym skurczu mięśni jelit, które na pewnych odcinkach zamiast pracować rytmicznie, kurczą się za szybko, bądź za wolno wywołując tym samym biegunki lub zaparcia albo naprzemiennie to i to. Schorzeniu towarzyszy ból brzucha o zmiennym nasileniu,  zlokalizowany przeważnie po lewej stronie podbrzusza. Objawy pojawiają się najczęściej po godzinie od ostatniego posiłku lub później, a ulgę przynosi wizyta w toalecie. Chorzy  mogą odczuwać także dyskomfort spowodowany skurczami, wzdęciem, czy uczuciem pełności i przelewania się. Niestety postawienie właściwej diagnozy jest o tyle trudne, że nie ma badania, które jednoznacznie wyeliminuje lub potwierdzi chorobę. Diagnostyka wymaga wykluczenia innych chorób, które mogą dawać podobne objawy jak zespół jelita drażliwego. Mowa tutaj o raku jelita grubego czy żołądka, a także alergii pokarmowej. Dlatego tak ważny jest dokładny wywiad z pacjentem, przeprowadzenie badań krwi, badanie per rectum, czyli sprawdzenie palcem stanu odbytnicy lub rektoskopia, dzięki której można zobaczyć ostatnie 20 cm jelita grubego. Dodatkowo lekarz może zalecić  gastroskopię lub kolonoskopię. Dopiero wykonanie wszystkich badań i eliminacja kolejnych chorób może wskazać źródło problemów. Na wystąpienie zespołu jelita drażliwego narażone są najbardziej kobiety, bo to one stanowią ponad 70% wszystkich zachorowań, co więcej ryzyko wzrasta wraz z przekroczeniem 3 dekady życia. Niemniej jednak schorzenie może występować także u młodszych i starszych, choć zdecydowanie rzadziej.”

Poza właściwą diagnostyką, trudność może stanowić również wskazanie przyczyn choroby. Niestety nie do końca są one poznane, choć obserwuje się zależność między zespołem jelita drażliwego a nadwrażliwością  receptorów czuciowych znajdujących się w jelitach. Wykazano również, że objawy choroby mogą mieć podłoże nerwowe czy emocjonalne, związane z lękiem, stresem czy podekscytowaniem, a także infekcją, antybiotykoterapią czy spożywaniem niektórych grup produktów.

Jak wyjaśnia lek. Konrad Lewandowski : „Leczenie zespołu jelita drażliwego polega przede wszystkim na zmianie diety, wykluczeniu tłustych, smażonych potraw, ograniczeniu kawy, herbaty czy produktów mlecznych. Dodatkowo zalecane jest zwiększenie aktywności fizycznej, która wpłynie pozytywnie na nasze zdrowie, ale również pozwoli zapomnieć o nieprzyjemnych dolegliwościach. Warto również nauczyć się walczyć ze stresem, mniej się denerwować. Czasami pacjentom zalecane są leki rozkurczowe lub przeczyszczające, by unormować pracę układu pokarmowego. Jednak najlepszym sposobem na walkę z zespołem jelita drażliwego jest dieta -  wdrażanie produktów, po których czujemy się dobrze, eliminacja tych, po których odczuwamy dyskomfort.”