Składane przez lekarzy, jeszcze przed rozpoczęciem wykonywania zawodu, Przyrzeczenie Lekarskie zobowiązuje nie tylko do zachowania tajemnicy lekarskiej, ale również m.in. do sumiennego spełniania obowiązku służenia zdrowiu i życiu ludzkiemu. Etyczne i zgodne z prawem działanie jest o tyle ważne, że pacjenci wierząc w kompetencje i wiedzę specjalistów, z pełnym zaufaniem powierzają im to, co mają najcenniejsze – swoje zdrowie. Może zdarzyć się jednak, że z różnych przyczyn lekarz popełni błąd, a tym samym zaszkodzi pacjentowi. Taka sytuacja może być nawet tragiczna w skutkach. Jak wynika z badania dotyczącego zawodu lekarza i obaw z nim związanych, przeprowadzonego w ramach programu „RECEPTA na sukces w medycynie” przez firmę Gedeon Richter w marcu 2019 roku – 43% lekarzy przyznaje, że obawia się śmierci pacjenta, a 38% – postawienia mylnej diagnozy[1]. W takich sytuacjach niezadowoleni pacjenci lub ich rodziny mogą dążyć do wyciągnięcia konsekwencji prawnych za działania lekarzy. Co zatem w tym zakresie powinni wiedzieć sami lekarze?

- Sfera działań lekarzy dotyczy najważniejszych dóbr chronionych – zdrowia i życia. Do ich codzienności należy też mierzenie się z coraz bardziej wymagającymi pacjentami. Z tego też powodu ich odpowiedzialność prawna ma szczególny charakter. Warto więc, by lekarze, poza wiedzą medyczną, posiadali również tę, która dotyczy ich samych – mówi mec. Monika Zboralska, radca prawny, ekspert programu „RECEPTA na sukces w medycynie”.

W zależności od rodzaju popełnionego czynu czy zdarzenia, lekarze mogą ponieść jedną z trzech odpowiedzialności prawnych (ten sam czyn może skutkować poniesieniem wszystkich rodzajów odpowiedzialności):

- cywilną (odpowiedzialność majątkowa za czynność (zaniechanie) lekarza w sferze diagnozy i terapii, niezgodną z nauką medyczną dostępną dla lekarza);

- karną (odpowiedzialność za czyn zabroniony przez ustawę w okresie jej obowiązywania, którego społeczna szkodliwość jest wyższa niż znikoma);

- zawodową (odpowiedzialność za naruszenie zasad etyki lekarskiej oraz przepisów związanych z wykonywaniem zawodu lekarza).

Realnie, do otrzymania pozwu sądowego przyznaje się blisko 30% medyków, a 34% choć nie doświadczyło takiej sytuacji, zna innych lekarzy, których to spotkało². Lekarz, który zostanie pociągnięty do odpowiedzialności prawnej za czynności wykonywane w ramach swojego zawodu, powinien jak najszybciej skontaktować się z wyspecjalizowanym prawnikiem i przekazać mu wszystkie najważniejsze informacje dotyczące sprawy. Na co dzień z kolei warto przykładać szczególną wagę do dokumentacji medycznej i pamiętać o jej prawidłowym i regularnym prowadzeniu. Jest ona podstawowym dowodem w sądzie oraz u ubezpieczyciela.

Wiedza z zakresu prawa w medycynie powinna być niezbędna dla każdego lekarza. Tymczasem ponad 80% zapytanych lekarzy zadeklarowało, że studia nie dostarczyły im odpowiedniej wiedzy z zakresu prawa, jak i radzenia sobie z popełnianiem błędów lekarskich³. W odpowiedzi na ten fakt, z myślą o obecnych studentach kierunku lekarskiego, powstał projekt „RECEPTA na sukces w medycynie”. Inicjatywa, której pomysłodawcą jest firma Gedeon Richter, zakłada przekazanie beneficjentom praktycznej wiedzy i udzielenie im wsparcia m.in. w zakresie odpowiedzialności prawnej lekarza. Do tej pory w ramach programu zrealizowane zostały warsztaty edukacyjne prowadzone przez wykwalifikowanych ekspertów – dr nauk prawnych Monikę Zboralską, radcę prawnego, a także Piotra Goca, psychologa, w których udział wzięło ponad 100 przyszłych lekarzy.

- Lekarze to odpowiedzialna i ważna w życiu człowieka grupa – bowiem w ich rękach spoczywa zdrowie naszego społeczeństwa. Dlatego tak kluczowe jest dla nas wspieranie ich rozwoju już na etapie edukacji i towarzyszenie im od początku ich drogi zawodowej. W tym właśnie celu realizujemy projekt „RECEPTA na sukces w medycynie”, chcąc zapewnić młodym ludziom niezbędną wiedzę z zakresu odpowiedzialności prawnej lekarza, którą powinien posiąść każdy medyk – mówi Karolina Wojtczak, Kierownik Działu Public Relations w Gedeon Richter Polska.

Platformą integrującą działania realizowane w ramach projektu jest fanpage „RECEPTA na sukces” na Facebooku. Profil stanowi źródło rzetelnej wiedzy o projekcie – jego fani znajdą na nim merytoryczną wiedzę, porady oraz tutoriale przygotowane we współpracy z ekspertami. Jest to jednocześnie wspólna przestrzeń do komunikacji z przyszłymi lekarzami zaangażowanymi w program „RECEPTA na sukces w medycynie” oraz studentami farmacji, biorącymi udział w projekcie „RECEPTA na sukces. Zostań liderem farmacji”.

* * *

O Gedeon Richter Polska Sp. z o.o.

Gedeon Richter to jedna z największych firm sektora farmaceutycznego w Europie. Zajmuje się produkcją, badaniami i rozwojem leków. Gedeon Richter, jako inicjator programów z cyklu „RECEPTA na sukces”, ma na uwadze rozwój młodych osób, wkraczających na ścieżkę zawodową w obszarze farmacji i medycyny.