To nasze potrzeby determinują charakter naszych okularów, a nie odwrotnie. O specyfice doboru okularów specjalistycznych opowiadają specjaliści Krajowej Rzemieślniczej Izby Optycznej.

Profilaktyka

Wiele z zajęć, które codziennie wykonujemy - prywatnie w formie hobby czy w ramach swojej pracy zawodowej - naraża nasze oczy na różnorodne niebezpieczeństwa. Ryzyko wzrasta zwłaszcza wtedy, gdy zajmujemy się pracą techniczną z użyciem narzędzi - wówczas grożą nam przede wszystkim uszkodzenia mechaniczne. Jednak biurowy charakter pracy również wiąże się z zagrożeniami dla naszego wzroku, choć w tym wypadku przede wszystkim ze względu na nadmiar bodźców świetlnych. Niezależnie od charakteru naszej pracy, w czasie jej wykonywania możemy potrzebować okularów specjalistycznych z dwóch powodów:

1. ochrony narzędzi naszego zmysłu wzroku, czyli gałek ocznych przed światłem oraz uszkodzeniami mechanicznymi;
2. korekcji wzroku dostosowanej do naszej wady i zwiększającej efektywność w trakcie wykonywanych obowiązków.

Znak czasów

Jeszcze do niedawna jedynym sposobem na zapewnienie obu powyższych funkcji jednocześnie było skorzystanie z soczewek kontaktowych zakładanych pod okulary ochronne lub wykorzystanie mniejszych okularów korekcyjnych, montowanych w większych oprawach ochronnych. Obecnie możliwe jest wyprodukowanie soczewek, które można wmontować w każdy rodaj oprawek, w tym również w oprawy okularów ochronnych.

„Soczewki progresywne wymyślono dla presbiopów, jednak ta technologia wygenerowała cały szereg nowych możliwości" - opowiada Maciej Orliński, optyk i ekspert Krajowej Rzemieślniczej Izby Optycznej. „Dziś oferuje się je także w wielu innych sytuacjach i często to właśnie te soczewki są wykorzystywane w okularach specjalistycznych. Okulary progresywne mogą być kluczem do wykonywania wielu różnych, następujących po sobie zadań, wymagających od nas różnego poziomu skupienia na obserwowanym obrazie znajdującym się w różnych odleglościach od oczu, przy jednoczesnej konieczności zachowania precyzji we wszystkich tych czynnościach (np. podczas pracy stolarza, który musi dostrzegać zarówno detale, jak i wyraźnie postrzegać większe drewniane konstrukcje). Ponadto, współczesne życie to ciągłe obserwowanie róznych intensywnych źródeł światła: monitora, telewizora czy telebimów. Cały czas zmieniamy obszar, na którym ogniskujemy swoje widzenie. Soczewki progresywne mogą pomóc skorygować i uchronnić nasz wzrok przed dalszym rozwojem wady, redukując napięcie akomodacyjne oraz poprawiając znacząco komfort widzenia, nawet w sytuacji gdy nie jest to związane jedynie z naszą pracą zawodową".

„To nie rodzaj okularów decyduje o tym, czy są przeznaczone do każdej sytuacji zawodowej oraz każdego rodzaju życiowych potrzeb. Decydują o tym nasze wymagania wzrokowe oraz rodzaj i charakter zawodowych czynności" - tłumaczy Marek Jakubowicz, ekspert i wiceprezes Krajowej Rzemieślniczej Izby Optycznej. „Jeśli wymagania pacjenta są zróżnicowane, np. często zmienia odległość obserwacji, to okulary progresywne będą najlepszym rozwiązaniem do stałego noszenia. Jeśli jakieś czynności, np. praca z bliska jest główną czynnością wykonywaną przez wiele godzin, wtedy lepszym wyborem są okulary jednoogniskowe lub wieloogniskowe do pracy z bliska. Bez względu na to, czy okularów potrzebuje gospodyni domowa, majsterkowicz, architekt, pracownik fizyczny czy informatyk - dla każdego można znaleźć satysfakcjonujące rozwiązanie" - dodaje.

Do okularów specjalistycznych, oprócz tych do pracy czy uprawiania hobby, zalicza się również okulary sportowe, do makijażu, maski ochronne, okulary spawalnicze czy też maski do nurkowania. We wszystkich przypadkach moce oraz rodzaj soczewek dobiera się stosownie do wady wzroku konkretnej osoby, a następnie montuje się je w odpowiednich oprawkach zależnie od przeznaczenia okularów. Z uwagi na to, że punktem wyjścia przedstawionej koncepcji projektowania okularów jest precyzyjna korekcja oraz analiza potrzeb zawodowych i życiowych, pozwala to na optymalne i korzystne połączenie funkcji specjalistycznych okularów, z potrzebami życia codziennego. Niezwykle istotne jest więc to, że przy takim połączeniu, ani specjalistyczne przeznaczenie okularów, ani działanie korekcyjne nie są w żaden sposób marginalizowane.

Film z udziałem ekspertów KRIO nt. okularów specjalistycznych można obejrzeć pod linkiem: https://www.youtube.com/watch?v=E9FX1GvXJCM.

Więcej informacji na temat wad wzroku, sposobów ich korekcji oraz specjalistycznych badań, można znaleźć w filmach edukacyjnych Krajowej Rzemieślniczej Izby Optycznej, zrealizowanych pod merytorycznym patronatem Wydziału Fizyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, z udziałem optyków, optometrystów i okulistów. Materiały dostępne są pod adresem: http://www.krio.org.pl/filmy-edukacyjne