2015-10-21
Z wiekiem spada wydajność, oczyszczających organizm, wątroby i nerek. Osteoporoza, która zwiększa podatność na złamania, dotyka kobiety po menopauzie i mężczyzn po 70 r. ż. Jednak seniorzy nie mogą zapomnieć również o hormonach tarczycy i płciowych. Wątroba i nerki - oczyszczalnia organizmu.
Dla dobrostanu ustroju duże znaczenie ma sprawność organów, które usuwają zbędne i szkodliwe substancje. Chodzi zarówno o te wytworzone w organizmie, jak i te dostarczone z zewnątrz, takie jak toksyczne czynniki środowiskowe i długotrwale przyjmowane leki. W miarę upływu lat główne narządy, które spełniają funkcję detoksykacyjną, czyli wątroba i nerki, są więc coraz bardziej obciążone, a ich wydajność spada.

Badania.
Wyznacznikiem ich funkcjonowania są:
- próby wątrobowe, które obejmują oznaczenie we krwi bilirubiny, a także enzymów swoistych dla wątroby i dróg żółciowych tj. ALT, AST, ALP i GGTP
- stężenia produktów metabolizmu azotowego tj. kreatyniny (wraz z szacunkowym oznaczeniem filtracji kłębuszkowej - eGFR), mocznika i kwasu moczowego.

Znaczny wzrost aktywności enzymu ALT we krwi jest charakterystyczny dla zapalnego uszkodzenia wątroby, które może być wywołane przez niektóre leki, nadmierne spożycie alkoholu lub zakażenia wirusowe. Z kolei zwiększenie aktywności GGTP wskazuje na schorzenia dróg żółciowych.

Choroby nerek.
Często rozwijają się stopniowo i długo nie dają objawów klinicznych. Z wiekiem spada wydolność nerek, co manifestuje się zmniejszeniem tzw. przesączania kłębuszkowego (filtracji kłębuszkowej, GFR). GFR ocenić można, w jednym z laboratoriów sieci Diagnostyka, oznaczając kreatyninę lub cystatynę C we krwi lub poprzez oznaczenie tzw. klirensu kreatyniny, do którego potrzebna jest zarówno próbka krwi, jak i dobowa zbiórka moczu. Wielkość GFR ma wpływ na dalsze zalecenia diagnostyczne i terapeutyczne.

Duże znaczenie w diagnostyce chorób nerek ma badanie ogólne moczu z oceną jego osadu, pomocniczo wykonuje się też oznaczenia mocznika i kwasu moczowego. Poziom tej ostatniej substancji rośnie również w zaburzeniach biochemicznych leżących u podstawy niektórych dolegliwości stawowych, z których jedną z najbardziej znanych jest dna moczanowa.

Osteoporoza - złodziejka kości.
Osteoporoza zwykle dotyka kobiety po menopauzie i mężczyzn po 70 roku życia, co ma związek ze spadkiem poziomu hormonów o ochronnym wpływie na kości. Zmniejszenie masy tkanki kostnej skutkuje zwiększeniem podatności na złamania i obniżeniem komfortu życia. Pośrednio, poprzez powikłania zakrzepowo-zatorowe, może również prowadzić do śmierci.

Badania.
Wstępnym badaniem w kierunku osteoporozy może być ocena gospodarki mineralnej (stężeń wapnia całkowitego i fosforu nieorganicznego we krwi), która związana jest ze stanem kości. Centralne miejsce w diagnostyce osteoporozy zajmuje badanie gęstości mineralnej kości (BMD), ale coraz częściej wykorzystuje się również tzw. markery kostne we krwi i/lub moczu, które oznaczyć można w Diagnostyce.

Należą do nich m.in. C-końcowy usieciowany telopeptyd kolagenu typu I (CTX), winianooporna kwaśna fosfataza, izoenzym kostny fosfatazy zasadowej (b-ALP), osteokalcyna (OC) oraz oznaczany w moczu pyrylinks D (dezoksypirydynolina, Dpd). Wzrost stężenia tych substancji biochemicznych może wskazywać na zwiększone ryzyko złamań kości - i to niezależnie od wyniku BMD.

Markery kostne są też szczególnie przydatne w monitorowaniu terapii osteoporozy, gdyż spowodowane leczeniem zmiany ich stężeń pojawiają się szybciej niż efekt widoczny w badaniu BMD. Sukces terapii osteoporozy uwarunkowany jest prawidłowym poziomem (30-50ng/ml) witaminy D, wapnia i fosforanów w organizmie. Laboratoryjne oznaczanie ich poziomu pomaga więc osiągnąć optymalny efekt leczenia.

Hormony, czyli witalność i wigor.
Poszczególne narządy i układy, które budują nasze ciało nie funkcjonują w oderwaniu od siebie, gdyż nad ich spójnym działaniem czuwają systemy nerwowy i hormonalny.

Tarczyca.
Jest jednym z istotnych gruczołów endokrynnych (wydzielających hormony), dlatego hormony przez nią uwalniane, zapewniają odpowiednie tempo przemiany materii, regulują wzrost i rozwój ustroju. Zaburzenia funkcji tarczycy objawiać się mogą jako przewlekle zmęczenie, problemy z zapamiętywaniem, utrzymaniem wagi i temperatury ciała czy uczucie niepokoju, a bardziej swoistym objawem jest pojawienie się wola. Szczyt zachorowań na choroby tarczycy przypada na 50-60 r.ż., 8,5-krotnie częściej występują one u kobiet niż u mężczyzn.

W celu oceny kondycji tarczycy, w laboratoriach sieci Diagnostyka, można wykonać badania, których wyniki następnie powinien zinterpretować lekarz:
- podstawowe - pomiar stężenia hormonu wydzielanego przez przysadkę, a kontrolującego funkcję tarczycy, czyli TSH
- uzupełniające - badanie samych hormonów tarczycy tj. fT3 i fT4, a także specyficznych autoprzeciwciał.

Meno- i andropauza.
Statystycznie około 50 roku życia statystyczna Polka wchodzi w okres okołomenopauzalny. Towarzyszy temu ustanie miesiączek, ale również wiele nieprzyjemnych dolegliwości, takich jak uderzenia gorąca, bezsenność, nadpobudliwość, złe samopoczucie czy zaburzenia funkcji seksualnych. O ile temat menopauzy jest szeroko omawiany w mediach nie tylko kobiecych, to męskie przekwitanie (andropauza) pozostaje w kręgu zainteresowania dość wąskich grup. Tymczasem panowie co prawda nie płaczą po ostatniej miesiączce, ale inne objawy mają bliźniaczo podobne do tych kobiecych tj. spadek libido i inne zaburzenia seksualne, rozdrażnienie, bezsenność, nadmierna potliwość.

Zmiany te spowodowane są spadkiem z wiekiem odpowiednio żeńskich (estrogeny i progesteron) i męskich (testosteron) hormonów płciowych, czemu w obu przypadkach towarzyszy wzrost stężenia przysadkowych hormonów kontrolujących gruczoły płciowe: FSH i LH. Poziomy wymienionych hormonów można oznaczyć we krwi, a ocena ich wyników pozwala stwierdzić czy dolegliwości zdrowotne są spowodowane przekwitaniem i czy wskazane jest rozpoczęcie terapii. Zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn właściwie wdrożona suplementacja hormonalna może zniwelować uciążliwe objawy niedostatku hormonów, jak i zapobiec rozwojowi takich chorób jak osteoporoza, cukrzyca i miażdżyca.

Ogólnopolska sieć laboratoriów medycznych Diagnostyka prowadzi 2-letnią kampanię pt. "Jestem kobietą i dbam...", z której skorzystało prawie 50 tys. osób. Jest skierowana do kobiet, gdyż dbają o zdrowie nie tylko swoje, ale i domowników, a jej celem jest popularyzacja badań profilaktycznych, od wieku dziecięcego do późnej starości. Dotychczas odbywały się trzy etapy poświęcone kolejno: samym kobietom, ich partnerom, a także kobietom i ich dzieciom. Natomiast 1 września tego roku rozpoczął się IV, ostatni etap kampanii, który skierowany jest do rodziców kobiet. W jego ramach kupić można bon na pakiet przekrojowych badań dla osób dojrzałych, który po 70% zniżce kosztuje 70 zł. Obejmuje on 15 badań dla kobiet lub 12 dla mężczyzn, w tym badanie ALT, GGTP i TSH, a także u kobiet poziomu wapnia, fosforu i Estradiolu, natomiast u mężczyzn Testosteronu.

Aby uzyskać bon na badania wystarczy zarejestrować się na stronie kampanii kobieta.diagnostyka.pl i odpowiedzieć na pytanie "dlaczego biorę udział w kampanii". Dodatkowo do wygrania są atrakcyjne nagrody: tygodniowy pobyt dla całej rodziny w domu wakacyjnym z oferty Novasol w wybranym kraju i wybranym terminie, dwa 14-dniowe pobyty dla 2 osób z wyżywieniem, konsultacją lekarską i 5 zabiegami dziennie w Hotelu Słoneczny Zdrój Medical SPA&Wellness w Busku Zdroju, 3 iPady Air 2 od sieci Plus, a także 20 luksusowych zestawów naturalnych kosmetyków Secret Soap Store. Vouchery może pobrać każdy do końca listopada, kiedy to zakończy się ten etap kampanii, natomiast badania należy zrealizować do końca roku, dlatego może to być prezent mikołajowo-gwiazdkowy dla seniorów.

Nadesłał: agencja_pyry