W poniedziałek, 26 września 2011 roku, przedstawiciele organizacji pozarządowych, biznesu i mediów spotkali się na panelu dyskusyjnym, inaugurującym kolejną edycję projektu „Zatrudnij Asa”. Akcja, realizowana w Polsce przez Fundację SYNAPSIS, jest kolejnym krokiem do aktywizacji zawodowej osób z autyzmem.

Projekt „Zatrudnij Asa”, którego pełna nazwa brzmi „Implementacja skutecznych europejskich systemów funkcjonowania ekonomii społecznej w zakresie wprowadzania osób z autyzmem na polski rynek pracy”, realizowany jest w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (poddziałanie 7.4 projekty innowacyjne testujące). Głównym celem programu trwającego od listopada 2010 roku do końca roku 2012, jest poprawa sytuacji osób z ASD na rynku pracy w województwie mazowieckim.

Szacuje się, że w Polsce żyje obecnie około 30 000 osób z ASD, w tym około 10 000 dzieci. Niestety na razie nie powstała ogólnopolska baza danych, pozwalająca na prowadzenie regularnych statystyk,
z tego względu nieznana jest także rzeczywista liczba osób z ASD czynnych zawodowo. Z badań Fundacji SYNAPSIS wynika, że na 248 badanych osób z ASD jedynie 4 osoby podjęły pracę zawodową, co stanowi około 1.6% wszystkich respondentów. Taka sytuacja wynika przede wszystkim z faktu, że w Polsce nie funkcjonuje system wsparcia osób z ASD, przygotowujący ich do podjęcia pracy zawodowej, a pracodawcy niewiele wiedzą o samym zjawisku ASD i korzyściach, które mogą osiągnąć zatrudniając takich pracowników. Najważniejszym celem projektu "Zatrudnij Asa” jest więc opracowanie we współpracy z partnerami modelu innowacyjnych rozwiązań wspierania zatrudnienia osób z ASD oraz strategii jego wdrażania, dzięki którym ich sytuacja na polskim rynku pracy ulegnie poprawie.

 W poniedziałkowej dyskusji udział wzięli zarówno eksperci zajmujący się rozwojem projektu w Polsce, jak i terapeuci oraz beneficjenci „Zatrudnij Asa”. Wśród prelegentów, którzy przedstawili genezę i dotychczasowe osiągnięcia akcji, goście mieli okazję usłyszeć Magdalenę Kostulską z Biura Projektowego Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju w Polsce, oraz przedstawicieli Fundacji SYNAPSIS – Marię Jankowską, Rzecznika Praw Osób z Autyzmem, Helenę Dorociak, Kierownika Projektu „Zatrudnij Asa” i Jarosława Zalewskiego, Specjalistę ds. upowszechniania i wdrażania do głównego nurtu polityki. Problem zaburzeń autystycznych oraz potencjał osób z ASD na rynku pracy zaprezentowała Karolina Dyrda, psycholog i terapeuta Fundacji SYNAPSIS oraz Paweł Pasternak, beneficjent projektu „Zatrudnij Asa”.

 „Projekt „Zatrudnij Asa” jest odpowiedzią na potrzeby szeroko pojętego rynku pracy - zarówno pracodawców, którzy chcą w swoich przedsiębiorstwach realizować programy z obszaru społecznej odpowiedzialności biznesu, jak i społeczeństwa oraz samych dotkniętych zespołem Aspergera, którzy marzą o szansie na normalne życie i pracę. Długo zastanawialiśmy się, jaką formę powinna mieć konferencja dotycząca tego projektu i jedynym słusznym wyjściem wydał nam się panel dyskusyjny. Podczas takiego spotkania mamy niepowtarzalną okazję nie tylko zaprezentować dotychczasowe osiągnięcia „Zatrudnij Asa”, ale także wyjaśnić wiele trudnych pojęć, które wiążą się z projektem i codziennych problemów, które napotykamy.” – podsumowała spotkanie Maria Jankowska z Fundacji SYNAPSIS, Rzecznik Praw Osób z Autyzmem.

Kim jest As?

 Osoby z ASD nazwane zostały Asami, ponieważ przy odpowiednim wsparciu mają szansę nie tylko śmiało konkurować z innymi pracownikami na rynku pracy, ale pod wieloma względami mogą okazać się od nich lepsi. Beneficjenci projektu „Zatrudnij Asa” wyróżniają się umiejętnościami takimi, jak wiarygodność, motywacja do pracy, wysoki poziom umiejętności technicznych (często znakomite kwalifikacje i umiejętności w dziedzinie IT), dokładnością, dobrą koncentracja podczas rutynowych zajęć i procedur, pamięcią do faktów i liczb, logicznym podejściem do zadań, sprawnością manualna i wytrwałością. To sprawia, że w niektórych pracach wymagających koncentracji i ogromnej dokładności, szczególnie w zadaniach opartych na powtarzalności pewnych czynności, osoby z ASD zwykle okazują się bezkonkurencyjne. Wśród profesji, które wydają się być dla nich stworzone znajdą się zawody związane z wykonywaniem prac biurowych oraz prac związanych z sektorem IT, takie jak zajęcia administracyjne, zadania związane ze statystyką, wprowadzanie danych, prace informatyczne czy programowanie komputerowe.

 Wiele osób z ASD posiada umiejętności, które są bardzo poszukiwane na rynku, a wprowadzenie kilku niezbędnych adaptacji, umożliwiających im wykonywanie pracy, może okazać się łatwe. Pracodawcy, którzy podjęli to wyzwanie, odnotowują ogólną poprawę w zakresie komunikacji oraz definiowania celów w swoich firmach. Są to korzyści związane z bardziej przejrzystym sposobem komunikowania się, koniecznym przy zatrudnianiu osób z ASD.

Projekt „Zatrudnij Asa”

 Międzynarodowy projekt „Zatrudnij Asa”, realizowany w Polsce przez Fundację SYNAPSIS, ma na celu z jednej strony promocję idei zatrudnienia osób z ASD wśród pracodawców, z drugiej zaś przetarcie szlaków dla osób poszukujących pracy. Program został wdrożony najpierw w województwie mazowiecki, gdzie trzy grupy po 5 osób z ASD otrzymają indywidualne programy rozwoju zawodowego - zostaną przeszkolone pod kątem wykonywania prac informatycznych i biurowych oraz uzyskają dostęp do odpowiedniego wsparcia psychologicznego. Warto podkreślić, że projekt nie jest nastawiony na świadczenie usług pośrednictwa pracy na rzecz osób z ASD. Przy wsparciu instytucji pozarządowych i środowiska biznesowego beneficjenci „Zatrudnij Asa” po zakończeniu szkolenia będą mieli możliwość podjęcia pracy na warunkach dyktowanych przez rynek pracy. Projekt jest wpierany przez Specialist People Fundation w Danii i National Autistic Society w Wielkiej Brytanii, pionierów w dziedzinie aktywizacji zawodowej osób z ASD oraz UNDP i Akademię Nauki w Polsce.

***

 Czym jest autyzm i zespół Aspergera?

 Autyzm i zespół Aspergera (ang. Asperger syndrome) należą do zaburzeń ze spektrum autyzmu (ang. Autism Spectrum Disorder). ASD to spektrum zaburzeń rozwojowych, które wpływają na to, w jaki sposób osoba nimi dotknięta postrzega świat, przetwarza informacje i współdziała z innymi. Osoby z ASD zwykle z trudem nawiązują relacje z innymi ludźmi, mają problemy z komunikacją i myśleniem abstrakcyjnym, u części z nich występują również trudności w uczeniu się. Z tego powodu wiele z osób z ASD otrzymuje orzeczenie o stopniu niepełnosprawności. Jednak wiele osób z ASD ma także średni lub ponadprzeciętny iloraz inteligencji, często są to osoby dobrze wykształcone i posiadające umiejętności, które mogą być bardzo cenione w miejscu pracy. Projekt  „Zatrudnij Asa” powstał z myślą o tych właśnie osobach.

Według danych Autism Europe 0,6% populacji Unii Europejskiej dotknięte jest autyzmem, co stanowi około 5 milionów osób (szacunki z 2009 roku). Nie ma dokładnych danych co do liczby osób z autyzmem w Polsce. Jednak przyjmując dane z badań epidemiologicznych przeprowadzanych w różnych krajach (w Polsce takich badań nie było) należy ocenić, iż w Polsce osób tych może być co najmniej 30 000. Na podstawie informacji z różnych instytucji i placówek, własnych statystyk Fundacji SYNAPSIS oraz pilotażowych badań ilości orzeczeń o niepełnosprawności na Mazowszu w 2006 roku, liczbę dzieci i młodzieży dotkniętych autyzmem na terenie województwa mazowieckiego (bez osób dorosłych) w 2008 roku szacuje się na powyżej 1000 osób. Ta liczba jednak z roku na rok będzie rosła, a wraz z nią będą rosły koszty wynikające z zaniedbania terapii, edukacji i  wsparcia  dla  nich.

Organizator projektu

 Fundacja SYNAPSIS powstała w 1989 roku. Od 2004 roku Fundacja posiada status organizacji pożytku publicznego. Misją Fundacji SYNAPSIS jest niesienie profesjonalnej pomocy dzieciom i dorosłym osobom
z autyzmem i ich rodzinom oraz wypracowywanie systemowych rozwiązań, które poprawią jakość ich życia. Fundacja od wielu lat prowadzi starania o wprowadzenie osób z ASD na polski rynek pracy.

 Co roku w Fundacji SYNAPSIS diagnozowanych jest ponad 150 dzieci ze spektrum autyzmu (w 2009 roku zdiagnozowano 185 osób, w tym 120 z województwa mazowieckiego). Fundacja SYNAPSIS nie jest jedyną placówką diagnostyczną na terenie na terenie województwa mazowieckiego. Jednakże zapotrzebowanie na tego rodzaju pomoc jest nadal znacznie większe, niż możliwości instytucji, oferujących diagnozę.

Nadesłał: ConTrust http://contrust.pl