Kofeina i jej siostry teobromina i teofilina

Wśród związków pobudzających w herbacie można znaleźć kofeinę, teofilinę i teobrominę. Wszystkie one działają stymulująco, hamują uczucie senności i zmęczenia. 
Kofeinę nazywa się różnie: teina w herbacie, mateina w yerba mate czy guaranina w guaranie. Pod względem chemicznym jest to dokładnie ta sama substancja. Jej działanie różni się w zależności od zawartości innych substancji występujących w poszczególnych roślinach. 
Kofeina działa bardzo szybko i po krótkim czasie czujemy spadek energii. Jednak w połączeniu z innymi pochodnymi ksantyn, które znajdują się w herbacie, działanie to jest przedłużone.
Silne działa moczopędne, przez co z naszego organizmu znikają ważne mikroelementy, które należy na bieżąco uzupełniać.

Herbata zawiera też dwa mniej znane stymulanty: teofilinę i teobrominę. Teofilina działa rozkurczowo na naczynia krwionośne, oskrzela i drogi żółciowe. Również jest czynnikiem moczopędnym. Teobromina ma podobne działanie jak teofilina. Dodatkowo może obniżać ciśnienie tętnicze. Podobnie jak kofeinę, także teobrominę można przedawkować. Objawia się to głównie nudnościami i wymiotami.
Stosowanie teobrominy i kofeiny jest zalecane dla sportowców, gdyż zmniejsza uczucie zmęczenia i poprawia wentylację płuc. Takie połączenie jest bardzo ważne podczas długich męczących treningów.

W herbacie znajdziemy też takie substancje jak garbniki (nazywane też taninami), katechiny, flawonoidy czy teaninę. Nadają one gorzki smak herbacie i często są pretekstem do słodzenia tego naparu. Garbniki mają właściwości ściągające i bakteriobójcze. Flawonoidy są silnym przeciwutleniaczem i uważa się, że wykazują działanie przeciwnowotworowe. Teanina poprzez swoje działanie uspokajające i rozluźniające niweluje pobudzające oddziaływanie kofeiny.

Proporcje pomiędzy zawartością kofeiny (również teobrominy i teofiliny) oraz garbników (razem z flawonoidami i teaniną) zależą od pochodzenia herbaty, sposobu jej przetworzenia i parzenia. Jednak można określić ogólne zasady przygotowywania naparu, tak, aby miał on określone właściwości. Gdy chcemy uzyskać napar smaczny i pobudzający warto zwrócić uwagę na czas i temperaturę parzenia herbaty. Przez pierwsze 2 minuty parzenia w naparze dominuje kofeina, a po tym czasie pojawiają się substancje niwelujące jej działanie. Dlatego tak ważne jest staranne i szybkie oddzielenie naparu od liści. Natomiast gdy zależy nam bardziej na działaniu uspokajającym  to niestety musimy pogodzić się z gorzkim smakiem herbaty. Aby napar miał takie właściwości należy parzyć go powyżej 3 minut.

Ciekawostką jest wielokrotne parzenie tych samych liści herbaty. Pierwszy napar jest smaczny i pobudzający, natomiast napary z kolejnych parzeń również nie są gorzkie, ale nie zawierają też dużych dawek kofeiny. Parząc ten sam susz trzykrotnie, ostatni napar będzie miał działanie rozluźniające i relaksujące.

więcej na: www.herbata.info