Niestety często zapominamy, iż największy wpływ na jakość życia mają nasze codzienne, małe przyzwyczajenia  i  rutynowe nawyki. Nie inaczej jest ze wzrokiem. Paweł Szczerbiński, optyk i optometrysta, ekspert Krajowej Rzemieślniczej Izby Optycznej, radzi jak dbać o swój wzrok na co dzień.

Czego się wystrzegać?

To jak ukształtowała się anatomia oka oraz jak funkcjonuje zmysł wzroku współczesnego człowieka jest efektem ewolucyjnego dopasowania się do warunków, które umożliwiały nam znalezienie pożywienia, rozpoznanie zagrożenia oraz ogół zachowań związanych ze sprawnym i skutecznym poruszaniem się po ziemi. Nasza cywilizacja rozwija się w szalenie szybkim tempie - często przekraczającym biologiczne możliwości dostosowania się do otoczenia. Dlatego warto pamiętać o kilku bardzo podstawowych i rutynowych czynnościach, które uszkadzają wzrok, a jednocześnie są elementem naszego codziennego życia.

1. Małe ekrany telefonów komórkowych - codziennie z nich korzystamy, a ich nadmierny wpływ może być bardzo niebezpieczny dla zdrowia. Wzrok człowieka ewolucyjnie dostosował się do patrzenia w dal, a w dzisiejszych czasach niemal non stop wpatrujemy się w małe i jasne ekrany z bardzo bliskiej odległości. Męczy to nasz wzrok oraz zwiększa ryzyko pojawienia się powikłań w przyszłości. Warto minimalizować sytuacje, w których sięgamy po „jaskrawą" elektronikę do niezbędnego minimum.
2. Większe ekrany komputerów - podobnie jest w przypadku ekranów naszych laptopów czy komputerów stacjonarnych. Nie dość, iż często zbliżamy się do nich na niebezpieczne - bo zbyt bliskie - odległości, to zastygamy w przyjętych pozach na długi czas, nie dbając także o odpowiednie nachylenie monitora. Jeśli naszym codziennym narzędziem pracy jest komputer i spędzamy przy nim kilka godzin dziennie - zadbajmy o poprawną i bezpieczną pozycję pracy.
3. Palenie papierosów - działa szkodliwie nie tylko na nasze płuca i kondycję, ale także na wzrok. Palacze znacznie częściej narzekają na rozmycia obrazu, niemożność skupienia wzroku na obserwowanym obrazie, a badania wykazują, iż palenie może powodować zwyrodnienie plamki żółtej oka. Jeśli zależy nam na dobrym widzeniu przez większość życia - powinniśmy pomyśleć o rzuceniu palenia.
4. Przecieranie oczu - to aspekt, który może wydawać się błachy, jednak jest kluczowy. Często w okresie zmęczenia i nadwyrężania wzroku przecieramy swoje oczy. Taki nawyk stwarza wysokie ryzyko infekcji gałek ocznych. Wokół nas zawsze znajduje się duża ilość drobnoustrojów, które w ten sposób z łatwością mogą zainfekować gałkę oczną.
5. Patrzenie w źródła światła - powinniśmy także wystrzegać się intensywnego wpatrywania się  bardzo jasne  źródła światła - zarówno sztuczne (np. lampy, żarówki), jak i naturalne - słońce. Nawet, jeśli mamy założone okulary przeciwsłoneczne, nie powinniśmy nadwyrężać swojego wzroku. Okulary powinny uchronić nas przed szkodliwym wpływem promieniowania UV przy ich standardowym użytkowaniu, jednak nawet najwyższej jakości soczewki okularowe nie zabezpieczą nas przed skutkami nadmiernego wpatrywania się w źródło światła!
6. Okulary przeciwsłoneczne bez filtra UV - mogą być dla nas bardziej szkodliwe niż patrzenie na otaczający świat w słoneczny dzień bez okularów! Gdy ich nie mamy, to przy zbyt intensywnym świetle nasze oczy mrużąc się,  automatycznie zwężają źrenice. Przy nieprofesjonalnych okularach przeciwsłonecznych pozbawiamy się naturalnej ochrony - mrużenia - przyciemniając obraz, a wtedy źrenica oka pozostaje poszerzona, a więc bardziej narażona na szkodliwe promieniowanie. Odpowiedni filtr pozbawi nas tego ryzyka. Pamiętajmy o właściwym wyborze naszych okularów przeciwsłonecznych, zwłaszcza iż należy z nich korzystać nie tylko w lecie, ale przez cały rok!

Ćwiczenia wzroku

Zwłaszcza, jeśli nasz styl życia polega na codziennej pracy z komputerem, powinniśmy pozwalać naszym oczom na systematyczny odpoczynek. Dobrym sposobem jest stosowanie tzw. systemu 3x30:

Przy długotrwałej pracy z komputerem warto dać odpocząć oczom, gdyż ich nadmierna eksploatacja będzie skutkowała nie tylko gorszym widzeniem w chwili przemęczenia, ale może także powodować problemy ze wzrokiem w przyszłości - mówi Paweł Szczerbiński, optyk i optometrysta, ekspert Krajowej Rzemieślniczej Izby Optycznej. - Dobrym sposobem na codzienną gimnastykę jest system 3x30, tzn. że co 30 minut powinniśmy przez przynajmniej 30 sekund popatrzeć dalej niż na odległość 30 metrów. Dzięki temu nasze oko koncentrując się na dalekim obrazie wykonana pracę dużo bardziej zbliżoną do zadań wyznaczonych przez naturę, niż przy wpatrywaniu się w ekran, który znajduje się zaledwie kilkadziesiąt centymetrów przed naszą twarzą. Takie ćwiczenia to dobra okazja do obserwowania np. zieleni w przerwach od naszej pracy - dodaje.

Działania prozdrowotne

Bardzo ważnym elementem wpływającym na jakość naszego widzenia jest dieta, którą stosujemy. Do zachowania dobrego widzenia powinniśmy zadbać o to, by w naszej diecie pojawiły się produkty bogate w substancje blokujące rozwój wolnych rodników. Znajdziemy je np. w szpinaku, brokułach, sałacie czy natce pietruszki. Warto zadbać także w uzupełnienie diety o owoce i warzywa z witaminami A (marchew, brzoskwinie), E (oleje roślinne, orzechy) i C (cytrusy, truskawki, kiwi). Ponadto, warto w swojej diecie zabezpieczyć się również produktami bogatymi w luteinę (np. jarmuż, żółte warzywa), zeaksantynę (pomarańczowe i zielone warzywa) oraz cynk (mięso, jaja, ryby, ostrygi, nasiona dyni, nasiona słonecznika, otręby pszenne). Dieta bogata w powyższe składniki powinna pomóc w zachowaniu sprawności wzrokowej na długie lata.

Ponadto, warto regularnie odwiedzać specjalistę. Jeśli czujemy pierwsze problemy ze wzrokiem (np. rozmazywanie obrazu, zmęczenie wzroku pod koniec dnia), warto wybrać się do profesjonalnego optyka. Ten przeprowadzi z nami wywiad i w oparciu o informacje dotyczące stylu naszego życia zaproponuje efektywne rozwiązania. Jeśli konieczne będzie zastosowanie okularów korekcyjnych - doradzi przy wyborze oraz zarekomenduje bezpieczne dla klienta rozwiązanie. Profesjonalnego optyka możemy poznać po podejściu do klienta oraz udokumentowanych kwalifikacjach. Jeśli nie jesteś pewni, czy wybrany przez nas specjalista posiada odpowiednie uprawnienia, możemy zadzwonić do Krajowej Rzemieślniczej Izby Optycznej z prośbą o rekomendację znajdującego się najbliżej nas salonu zrzeszonego w Izbie, który jest prowadzony przez kompetentnych specjalistów.

Więcej informacji na temat wad wzroku, sposobów ich korekcji oraz specjalistycznych badań można znaleźć w filmach edukacyjnych Krajowej Rzemieślniczej Izby Optycznej, zrealizowanych pod merytorycznym patronatem Wydziału Fizyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, z udziałem optyków, optometrystów i okulistów. Materiały dostępne są pod adresem: http://www.krio.org.pl/filmy-edukacyjne