Zła dieta, stres, przemęczenie czy infekcje wirusowe mogą skutecznie obniżyć odporność. Według najnowszego raportu aż 93 % Polaków choruje przynajmniej raz w roku, a jedynie 37% regularnie dba o swój układ immunologiczny.

Na pytania czym jest odporność, jak najlepiej ją wspierać oraz co na nią wpływa odpowiada dr n. med. Magdalena Arcimowicz.

- Czym jest odporność?

Jest to zestaw różnorodnych mechanizmów, których zadaniem jest walka organizmu z patogenami - drobnoustrojami, takimi, jak: bakterie, wirusy, grzyby czy pasożyty. Mówimy wówczas o tzw. odporności przeciwzakaźnej. Układ immunologiczny spełnia ponadto istotne funkcje regulacyjne. Odporność dzielimy na naturalną (wrodzoną - przekazaną nam w genach) zwaną również swoistą oraz nabytą, która kształtuje się przez całe nasze życie poprzez kontakt z otoczeniem. Wrodzona odporność nie chroni nas przed wszystkimi chorobami, a co więcej – przeciwciała od matki zanikają w pierwszych miesiącach życia. Dlatego tak ważna jest tzw. pamięć immunologiczna, która kształtuje się w kontakcie z drobnoustrojami. To ona sprawia, że po ponownym spotkaniu opatogenów, nasz organizm potrafi je rozpoznać i wie, jak z nimi walczyć. 

- Czy powinniśmy wspierać odporność?

Powinniśmy wspierać odporność, głównie dlatego, że na co dzień jej nie szanujemy.
Z najnowszego raportu „Nawracające infekcje a wspieranie odporności dzieci i dorosłych - www.wspierajodpornosc.pl” wynika, że 47% ankietowanych zaczyna wspierać swoją odporność dopiero po zauważeniu objawów choroby. To, że dzieci chorują, zwłaszcza w wieku żłobkowo - przedszkolnym, jest całkowicie naturalne, ale dbanie o kondycję zdrowotną malucha może wpływać na częstość infekcji i ich przebieg.  Jeżeli wykształcimy w dziecku pewne nawyki i przestrzegać będziemy kilku zasad, to w przyszłości rzadziej będziemy musieli korzystać z porad lekarza.  Prawidłowa dieta, aktywność fizyczna, unikanie przebywania w środowisku palaczy, hartowanie organizmu to niektóre czynniki wpływające korzystnie na układ odpornościowy człowieka.

- Co wpływa na odporność?

Dziecko, które zaczyna chodzić do przedszkola lub żłobka częściej choruje, zwykle jest to około 8-10 zachorowań w okresie jesienno-zimowym. Przyczyn jest kilka: nowe środowisko i nowe drobnoustroje, z którymi dziecko dotychczas nie spotkało się, rozłąka z rodzicami, opuszczenie bezpiecznego domu rodzinnego ii związany z tym stres. Dane z raportu pokazują, że 100% dzieci w wieku 2-13 choruje co najmniej raz w roku. Najczęściej są to zachorowania dotyczące górnych dróg oddechowych (nosa, gardła), trwają około 7-10 dni. W około 90% przypadków są wywołane przez wirusy.  Dzieci z alergią łatwiej zapadają na zakażenia, chorują dłużej a przebieg infekcji może być silniejszy.

Nawracające infekcje rzeczywiście są istotnym problemem. Cieszy mnie wniosek płynący z przeprowadzonego raportu, iż to do lekarza, zwracają się przede wszystkim pacjenci, szukając odpowiedzi na pytanie, jak wesprzeć się w przypadku choroby i wspomagać swoją odporność.

- Jakie są najskuteczniejsze metody wspierania odporności?

Istotne czynniki wspierające odporność to: zdrowy styl życia, unikanie używek, aktywność fizyczna, ograniczanie stresu, odpowiednia liczba godzin snu, unikanie ognisk infekcji. Warto też wspomagać preparatami pochodzenia naturalnego, roślinnego, ale o udokumentowanej skuteczności klinicznie, czyli lekami, a nie suplementami diety. U dzieci powinniśmy stosować zbilansowaną dietę, hartować, zapewniać duża ilość ruchu na świeżym powietrzu, izolować od dymu tytoniowego i w uzasadnionych przypadkach stosować leki wspomagające odporność.

Dr n. med. Magdalena Arcimowicz

Wybrane dane z Raportu 2017 „Nawracające infekcje a wspieranie odporności dzieci i dorosłych - www.wspierajodpornosc.pl”

Co z tą odpornością?

Aż 47% ankietowanych zaczyna wspierać swoją oporność dopiero po zaobserwowaniu pierwszych objawów choroby, a jedynie 37% regularnie dba o swój układ immunologiczny. Polacy postrzegają odporność organizmu jako naturalną tarczę oraz siłę organizmu do zwalczania wirusów i bakterii. Zdecydowana większość badanych osób (75%) jest zdania, że odporność organizmu zależna jest nie tylko od czynników genetycznych, ale też poza genetycznych.

Przeziębienie u dzieci

100% dzieci w wieku 2-13 lat choruje przynajmniej raz w roku. Częstotliwość zapadania na infekcje jest większa niż u osób dorosłych. Dzieci chodzące do żłobka lub przedszkola chorują częściej, niż dzieci, które nie korzystają z tych instytucji. 63% matek zaczyna wzmacniać system immunologiczny swoich dzieci w sezonie zwiększonej zachorowalności, najczęściej poprzez dietę bogatą w owoce i warzywa (71%), przyjmowanie witamin
i mikroelementów (46%), zażywanie naturalnych produktów wspierających odporność (45%) oraz wspieranie flory bakteryjnej jelit poprzez stosowanie probiotyków (40%).
Środki farmakologiczne wybiera jedynie 17% ankietowanych. Zażywanie środków farmakologicznych na odporność wymienianie jest jako metoda wywołująca negatywne skutki uboczne.

Co decyduje o wyborze metody wspierania odporności?

Badani, zwłaszcza matki dzieci zapadających na infekcję częściej, podczas wyboru preparatu wzmacniającego system immunologiczny kierują się skutecznością działania (76%), rekomendacjami lekarza rodzinnego (87%) lub specjalisty (82%) oraz bezpieczeństwem dla zdrowia (82%).